راندمان ( باز ده ) ماشین آلات ؛ غلطک
از دیر زمان غلطک برای کوبیدن زمین و محکم کردن بستر مورد استفاده قرار می گرفته است. به طور مثال در زمانهای قدیم که شیب بندی پشت بام هارا با کاهگل انجانم می دادند هر از گاهی با غلطک های دستی که از سنگ ساخته می شد کاهگل پشت بام را می کوبیدند تا سفت تر شود. البتّه در کوبیدن شان هم حتماً می بایست نم داشته باشد.
و در طول زمان برای کوبیدن خاکریزی ها و زمبن طبیعی و آسفالت و غیره غلطک هایی با انواع مختلف و در وزن های متعدد ساخته شده و مورد استفاده قرار گرفته که چند نوع از آنها به شرح زیر می باشد.
- غلطک های کششی که اغلب با دست ( غلطک های کوچک وسایر کوبه ها) و یا با دستگاه مکانیکی مثل تراکتور کشیده میشوند، که این غلطک ها هم با وزن و انواع مختلفی وجود دارند.
- غلطک های خود کششی، این غلطک ها هم در انواع مختلفی وجود دارند. از قبیل یک گردونه و دو گردونه و در وزنهای متفاوت.
- غلطک های پاچه بزی؛ غلطک هایی هستند که در بدنه گردونه آنها شاخک هایی به صورت عاج مانند تعبیه کرده اند.
- غلطک های گردونه لاستیکی؛ گردونه این نوع غلطک ها از لاستیک خیلی سخت ساخته شده و بیشتر برای کوبیدن آسفالت به کار گرفته می شوند.
این غلطک ها در وزنهای مختلف می باشد که به نسبت مورد نیاز انتخاب می شوند. در ضمن غلطک ها، هم به صورت معمولی و فقط با حرکت چرخشی خود برای کوبیدن مورد استفاده قرار می گیرند و هم به صورت ویبره؛ یعنی در حین حرکت لرزشی ایجاد می کنند، در نتیجه منطقه مورد کوبیدن به خوبی فشرده تر می گردد. - کمپاکتور هم نوعی کوبنده هست که اغلب به حالت لرزشی کار می کند. حجم آن کوچک می باشد و برای کوبیدن جاهائی مثل کانال ها و جاهای کم عرض به کار گرفته می شوند، و کشش آنها بادست انجام می شود.
غلطک ها برای کوبیدن زمین طبیعی نیز پس از برداشنن خاک نباتی و تسطیح آن به کار گرفته میشوند. که انتخاب نوع آن بستگی به نوع خاک زمین طبیعی می باشد، و همین طور با توجّه به مقاومتی که در بستر می خواهند به دست بیاورند نوع آنرا از نقطه نظر وزن غلطک و نوع آن انتخاب می نمایند.
در خاکریزی ها هم پس از پخش و تسطیح و آب پاشی خاک ها به اندازه کافی، برای فشرده کردن آنها غلطک را به کار می گیرند، که در این رابطه هم وزن غلطک و نوع آن ( ساده یا پاچه بزی) و نوع کارکرد آن ( ساده یا ویبره ) به نسبت مورد نیاز انتخاب می شود.
راندمان غلطک ها: باید توجّه کرد که باز ده کار کرد غلطک بیش از آنکه به خود دستگاه مربوط باشد بیشتر به پارامتر های دیگری بستگی دارد از قبیل:
- راننده غلطک و مهارت آن
- نوع مصالح ریخته شده از نقطه نظر دانه بندی و میزان چسبندگی آن.
- در کوبیدن زمین طبیعی؛ نوع زمین از نظر دانه بندی و مقاومت زمین .
- رطوبت خاک و یا زمین در حال کوبیدن.
توضبح اینکه زمین طبیعی برای رسیدن به مقاومت مورد نیاز ممکن است نیاز به شخم زدن و اختلاط مصالح مرغوب داشته باشد.
برای تعیین راندمان غلطک در صورتیکه موارد مطرح شده منظور شده باشد و تمام موارد ( دانه بندی، چسبندگی و رطوبت ) ایده آل بوده باشد، می توان راندمان واقعی دستگاه را به دست آورد.
با مشخّص کردن سطحی معیّن و کوبیدن و یادداشت کردن ساعت کارکرد راندمان دستگاه به دست می آید که بهتر است با مقایسه و به دست آوردن کارکرد هر متر مربّع ساعت دستگاه ، آنرا در کار نامه دستگاه در هر سنّی که هست یادداشت نمود .
با توجّه به اینکه در این برهه زمانی در کشور ما اکثر کارها به صورت سعی و خطا انجام می گیرد، یعنی هر کاری را بدون مطالعات دقیق قبلی انجام می دهیم اگر درست از آب در آمد که هیچ، ولی اگر درست نشد تخریب کرده از نوع می سازیم و این کار را آنقدر تکرار می کنیم تااینکه به حسب ظاهر درست شده باشد. باید توجّه کرد که این یک روش اشتباهی می باشد که بایستی اصلاح شود، و هر کاری قبل از شروع، مطالعه، بررسی و برنامه ریزی گردیده و بعداً کار انجام پذیرد و در حال اجرا هم دقیقاً تحت کنترل باشد. بالاخره بایستی یک روزی به این صورت دیمی کار کردن خاتمه دهیم و خودمان را با جهان پیش رفته هم آهنگ نمائیم.
اصولاً با هر دستگاهی که می خواهیم کار کنیم بایستی میزان بازده آن دستگاه را از قبل بدانیم تا بتوانیم به درستی برنامه ربزی نمائیم.
2 comments for “راه سازی؛ راندمان (باز ده) ماشین آلات بخش ۷ غلطک”