با نام و یاد خدا و برای خدا.
پندار نیک + گفتار نیک + کردار نیک = زندگی نیک.
مطالبی در باره آنالیز بها ( تجزیه بها ) و تعیین قیمت اجرای یک پروژه؛ بخش ۱
با توجّه به اینکه در اجرای هر پروژه وضع مالی آن حرف اوّل را می زند، در نتیجه برای اجرای یک پروژه؛ بایستی قیمت واقعی اجرای آن بر آورد شود.
قیمت هر پروژه در سه بخش بر آورد می شود؛
۱ – بهای هر فعالیّت از طریق آنالیز بها.
۲ – هزینه بالا سری؛ که این هزینه ها در آنالیز فعالیّت ها گنجانده نمی شوند، از قبیل هزینه مدیریّت و هزینه تدارکات و هزینه های مشابه، که این هزینه ها بطور کلّی برای هر پروژه به نسبت زمان پروژه محاسبه می شوند.
۳ – هزینه تجهیز کارگاه؛ که نیازهای اولیّه پروژه به اضافه یک سری هزینه های جاری کارگاه در آن منظور می گردد.
برای داشتن قیمت واقعی، داشتن یک آنالیز بهای واقعی از آن کار مورد نیاز می باشد، حال باید دید در تهیّه یک آنالیز واقعی چه مواردی بایستی در نظر گرفته شود؛ با توجّه به نقشه کار و محل اجرای آن و با توجّه به شرایط آب و هوایی منطقه و آگاهی از راندمان نیرو های کاری اعم از نیروهای انسانی و یا نیروهای مکانیکی، با آگاهی به باز ده لوازم ( عمر مفید لوازم )، آنالیز آن کار تهیه می شود.
در تهیِّه آنالیزموارد زیر در نظر گرفته می شود؛
۱ – حجم عملیّات و مقدار مصالح مورد نیاز آن کار.
۲ – نیروهای انسانی آن کار.
۳ – ماشین آلات و لوازم مورد نیاز آن کار.
۴ – هزینه های حمل.
۱ – حجم عملیّات بر اساس متره بر آورد که از روی نقشه ها محاسبه می شود، و مقدار مصالح بر اساس حجم کار با توجّه به دور ریز مصالح و یا تراکم آنها، محاسبه می گردد.
۲ – نیرو های انسانی بر اساس تجربه و آمارهای گرفته شده از نیرو های کار و یا از آنالیز های تهیّه شده قبلی با توّجه به شرایط موجود زمان و مکان اجرا در نظر گرفته می شود.
۱ – ۳ – ماشین آلات؛ در حد نیاز آن کار با در نظر گرفتن ماشین های موجود، یعنی ماشین هایی که قرار است در پروژه به کار گرفته شود، بایستی وضع موجود ماشین و راندمان موجود آنها در نظر گرفته شود، منظور اینکه آیا ماشینی که قرار است کار کند صفر کیلومتر می باشد، و یا اینکه چند سال کارکرده است، در ضمن، منطقه و محل کار هم در راندمان ماشین مؤثّر می باشد، یعنی ماشین در کوهستان و منطقه سرد سیر یک راندمان، و در دشت و آب و هوای معمولی یک راندمان دیگر دارد.
۲ – ۳ – لوازم مورد نیاز کار؛ یکی از موارد مهم در تهیّه آنالیز توجّه داشتن به موارد مورد نیاز هست، با توجّه به اینکه در کارهای ساختمانی لوازم زیادی به کار گرفته می شود که ظاهراً جزئی و کم قیمت هستند، در نتیجه اکثراً نادیده گرفته می شوند، در صورتیکه در مجموع یک هزینه قابل ملاحظه ای می باشند، ازقبیل؛ فورگون، زنبه، ریسمان کار، شاغول، شمشه، تراز، بیل، کلنگ، دسته بیل و دسته کلنگ، ماله، کمچه، تیشه، چکّش، میخ، شابلون های مختلف، گونیا، شلنگ، آبپاش، لباس کارگری از قبیل ( کلاه ایمنی، دستکش کاری، کفش، لباس )، و غیره.
۴ – هزینه های حمل؛ هزینه حمل مصالح بایستی فقط حمل آنها با در نظر گرفتن پرت مصالح محاسبه شود و قیمت خود مصالح بایستی جداگانه در نظر گرفته شود، به طور مثال؛ در یک آنالیز بهائی قیمت آب منظور نشده بود ولی قیمت حمل آن منظور شده بود، وقتی من علّت آنرا سؤال کردم، معلوم شد که قیمت آب و حمل آن را یک رقم در نظر گرفته اند، در صورتیکه به نظر من بایستی جداگانه در نظر گرفته شود.
باید توجّه کرد که تمام موارد فوق برای یک واحد از هر کاری محاسبه می شود؛ برای یک متر مکعب، یا یک متر مربّع، یا یک متر طول و یا یک کیلو گرم.
در مقالات بعدی توأم با بررسی بیشتر آنالیز بها و هزینه بالا سری و تجهیز کارگاه، با مراجعه به آنالیز بها های موجود در اینترنت و همچنین در صورت امکان آنالیز بها های دیگری که توسّط پیمانکاران و یا مشاوران تهیّه گردیده است را در یافت کرده و در مقاله منعکس می نمائیم و در باره آنها کنکاش به عمل می آوریم، و سعی میکنیم به یک آنالیز کامل دسترسی پیدا کنیم. انشاءالله.