کنترل پروژه؛مهندسی ارزش قسمت چهارم، آموزش گام به گام متره بر آورد، گام ۱۲۷ ( ۹۰,O

با نام و یاد خدا و برای خدا.

پندار نیک + گفتار نیک + کردار نیک = زندگی نیک.

کنترل پروژه؛ مهندسی ارزش، قسمت چهارم؛

در قسمت های قبل در رابطه با مهندسی ارزش و تعریف های مهندسی ارزش و همینطور مهندسی ارزش در مقاطع مختلف زمانی پروژه مطرح شد و در مورد مرحله اوّل که پیدایش ایده اجرای یک پروژه بود، مطالبی مطرح گردید. اینک در مورد مرحله دوّم زمانی، یعنی مرحله طرّاحی یک پروژه بحث می نمائیم.

۲ – مهندسی ارزش در مرحله طرِاحی یک پروژه؛

پس از پیدایش ایده اجرای یک پروژه و ارزش یابی و مهندسی ارزش آن، نوبت به طراحی آن پروژه می رسد، این مرحله از مراحل حسّاس یک پروژه می باشد، و بایستی خیلی هشیارانه عمل شود، چون طرّاحی پروژه هست که سر نوشت پروژه را تعیین مینماید، اگر در این مرحله اشتباهی رخ دهد، بعداً ترمیم آن اشتباه هزینه سنگینی را به پروژه تحمیل می نماید، در این مرحله مطالعه و تدبّر و تفکّر در انتخاب طرّاحان کارکشته و شناخته شده خیلی مهم می باشد، بخصوص که سعی شود حتماً تو أم با همکاری متخصّصین مهندسی ارزش باشد،

در کشور ما و در بخش عمران اکثراً طرّاحی پروژه های کوچک را به یک نفر وا گذار مینمایند، ولی پروژه های بزرگ را به مهندسین مشاور، با توجّه به اینکه مهندسین مشاور تیمی کار می کنند، مسلّماً نتیجه بهتری دارد به شرطی که انتخاب مهندس مشاور هم با مطالعه و به نسبت توانائی هایش انتخاب شود، ولی به نظر می رسدکه متأسفانه هنوز تشکیل یک گروه مهندسی ارزش در مهندسین مشاور ها جزو آرزو ها می باشد،

با توجّه به اینکه اجرای یک پروژه ارتباط مستقیم با طرح آن دارد، در نتیجه طرح پروژه از اهمیّت خاصّی برخوردار است، اگر توجّه کنیم مرحله طرح همان گذاشتن پایه اوّل می باشد، که آن مثل معروف که می گوید؛ خشت اوّل گر نهد معمار کج، تا ثریّا می رود دیوار کج، در این مرحله صدق پیدا می کند، در نتیجه می توان طرّاحی را خشت اوّل پروژه فرض کرد.

اگر توجّه بکنیم در بخش عمران با توجّه به اینکه تخصّص های مختلفی، از قبیل مهندس آرشیتکت (معمار طراّحی )، مهندس سازه، مهندس برق، مهندس تأسیسات مکانیکی، مهندس نقشه برداری و مهندس متره برآورد دخالت دارند، لذا به طور طبیعی طراّحی به نسبت نیاز باهمکاری متخصّصین مربوطه انجام می گیرد، یعنی به طور تیمی انجام می شود، در صورتیکه غیر از این بوده و به صورت انفرادی انجام گیرد مسلّماً با ناکامی مواجه خواهد شد، و پشیمانی به بار خواهد آورد. در نتیجه بهتر است که طرّحی حتماً با یک تیم کار کشته انجام پذیرد، وهمین طور یک تیم مهندسی ارزش هم با تیم فوق همکاری نماید. در غیر این صورت مسلماً پروژه با ناکامی های زیادی مواجه می گردد.

جالب اینجا است هینطور که در قسمت قبل هم مطرح کردم، این مطلب در مورد کار کوچک آموزش گام به گام متره بر آورد برای خود من پیش آمد، در ساختمان کوچک یک اطاق خوابی که برای آموزش متره و بر آورد طرح کردم، با اینکه به معماری و سازه و کارهای برقی و تأسیسات مکانیکی ساختمان آشنائی داشتم، و احساس می کردم که خود به تنهائی می توانم از عهده طرّاحی آنها بر آیم، ولی در عمل متوجّه شدم، که حد اقل بایستی با متخصّصین مربوطه مشورت نمایم. ولی با وجود آن ساختمانی که در این قسمت طرّاحی شد، به هیچ وجه برای اجرا مورد تأیید خود من نمی باشد، و بار ها هم یاد آوری کرده ام که این نقشه فقط برای نشان دادن متره بر آورد طرّاحی شده است، و به درد ساختن آن نمی خورد. باید اعتراف بکنم، که اصولاً این کار اشتباه هست، و نباید کار ها به این منوال عملی گردد، در صورتیکه امروزه اکثراً کار ها بدین منوال اجرا می شود، که متأسفانه از اوّل انقلاب بنا به مقتضیّات زمان این حالت ها پیش آمد و به نوعی تبدیل به عادت شد. به طوریکه امروزه اکثر ساختمان ها بخصوص در بخش خصوصی غیر استاندارد ساخته می شوند، از قبیل مراعات نکردن ایجاد نور طبیعی در ساختمان و عدم توجّه به گردش هوا در ساختمان و خیلی موارد دیگر. خلاصه تمام این موارد پیش آمده در نتیجه عدم توجّه با کار تیمی، و عدم استفاده از متخصّصین ورزیده و عدم استفاده از متخصّصین مهندسی ارزش می باشد، که امید است در آینده با توجّه و استفاده از تخصّص های مربوطه، طراحی ها انجام پذیرد.

کاملاً روشن هست که طرّاحی بایستی با مطالعات زمین شناسی، شناسائی آب و هوای منطقه، شناسائی تغییرات جوّی، میزان بارندگی های چندین ساله، شناسائی فرهنگ حاکم بر منطقه پروژه و تاریخچه اتفّاقات غیر مترّقبه، انجام پذیرد.