با نام و یاد خدا و برای خدا.
پندار نیک + گفتار نیک + کردار نیک = زندگی نیک.
کنترل پروژه در پروژه های عمرانی؛
۳ – کنترل نقشه ها و آگاهی افراد فنّی به نقشه ها؛
کنترل نقشه ها با اجرا ، و همینطور کنترل اینکه افراد فنّی پروژه چه مقدار نقشه ها را مطالعه کرده و به آنها تسلّط و آشنائی کامل دارند، بایستی جزو وظایف اکیپ کنترل پروژه باشد.
مطالعه دقیق نقشه ها و آشنائی کامل به آنها جزو کارهائی است که بایستی تمام افراد فنّی پروژه؛ از قبیل؛ مدیر پروژه، رئیس کارگاه، مهندسین فنّی، افراد دفتر فنّی و دستگاه نظارت به طور مستمر جزو برنامه خودشان داشته باشند، و در این مورد غفلت ننمایند. تا در زمان اجرا توجّه کامل به درست اجرا شدن نقشه ها داشته، و کارهای اجرائی را طبق خود نقشه ها تحت کنترل داشته باشند.
در ضمن مطالعه نقشه ها بایستی با دقّت و وسواس خاصّی صورت پذیرد، برای اینکه بعضی وقت ها مواردی در نقشه ها در نظرگرفته می شود، که مورد توجّه قرار نمیگیرد، و در اجرا با اشکال مواجه می شود. در نتیجه بایستی نقشه ها به دقّت مطالعه شده و در اجرا هم عیناً پیاده شود. بخصوص در مورد کارهای ساختمانی، که بایستی کلیّه نقشه ها اعم از نقشه های معماری، محاسباتی، تأسیسات برقی و مکانیکی، با هم مطالعه شوند.
برای روشن شدن مطلب در این زمینه یکی دو مورد خاطره ای در نتیجه عدم توجّه به نقشه ها برایم پیش آمده که مطرح می نمایم؛ در یک پروژه، ساختمان آمفی تئاتری را، اجرا می کردیم، این ساختمان از نظر نما، پشت دیوار بالکن آمفی تئاتر به صورت مایل طرّاحی شده بود، ولی در اجرا توجّهی به مایل بودن دیوار فوق نشده، و به صورت قائم اجرا شده بود، من در اواخر کار بود که متوجّه این اشتباه شدم، ولی آن را مطرح نکردم، چون هر چه فکر کردم متوجّه شدم که اصلاح آن هزینه سنگینی در بر دارد، و احتمالاً صدماتی هم به سازه ساختمان وارد می نماید، لذا منتظر شدم ببینم غیر از من کس دیگری هم متوجّه این اشتباه می شود یا نه. خوشبختانه هیچکس دیگری متوجّه این مطلب نشد، حتّی خود طرّاح نقشه هم متوجه این مطلب نگردید، ولی من همیشه تأسّف می خورم که اگر آن ساختمان طبق طرح اولیّه اجرا می گردید، چقدر زیبا تر می شد.
در موردکنترل پروژه و اشتباه پیش آمده در یک مورد دیگر نیز؛ یک پروژه بزرگی را اجرا می کردیم که فقط اجرای کارهای ابنیه آن پروژه با ما بود، و کارهای تأسیساتی آن را یک تشکیلات دیگری انجام می داد، آن زمان اوایل کار من بود، و من در آن پروژه صورت وضعیّت های پروژه را توأم با تنظیم صورتجلسه ها و دستور کارهای آن تهیّه می کردم، و اطاق کار من هم چسبیده به اطاق مدیریّت پروژه بود، یک روز در عین حال که مشغول کار بودم، متوجّه شدم در اطاق مدیریّت بحث در مورد یک مورد تأسیساتی هست، مثل محل عبور کانال تأسیسات، که محل آن در نقشه ها مشخّص نشده بود، و آقایان هر چه دنبال آن مورد در نقشه ها می گشتند چیزی پیدا نمی کردند، چون آن مورد در نقشه های معماری نشان داده نشده بود، و بالأخره نتیجه گرفتند؛ که در این مورد چیزی در نقشه ها نشان داده نشده است، از آنجائیکه اجرای کارهای تأسیساتی جزو کارهای ما نبود در نتیجه آقایان توجّهی هم به آن نقشه ها نداشتند، ولی من از آنجائیکه متره های پروژه را تهیّه می کردم، می دانستم که بایستی نقشه های تأسیساتی را هم مطالعه کنم، و این کار را هم کرده بودم، در نتیجه پیش ایشان رفته و گفتم که این مورد نقشه دارد، البتّه به طور طبیعی آقایان در مقابل من گارد گرفتند، که چنین نقشه ای وجود ندارد، ولی من نقشه مربوطه را که در یکی از نقشه های تأسیسات مکانیکی بود نشان دادم، و دوستان از این موضوع کلّی هم دلخور شدند، از اینکه چرا خودشان متوجّه آن نشده بودند. جالب اینجا بود که مدیر عامل شرکت هم که مدیر فوق العاده قدرتمند و آگاهی بود، و خودش هم کاملاً در اجرای پروژه دخالت می کرد و در این بحث هم شرکت داشتند با یک حالت اعتراض آمیز از من پرسیدند که تو چطور این نقشه را دیده بودی؟ من در مقابل گفتم درست است که کارهای تأسیساتی جزو کارهای ما نمی باشد، ولی این موضوع دلیل نمی شود، که ما از آنها بی خبر باشیم، همانطور که خودتان می دانید خیلی از موارد کارهای تأسیسات برقی و مکانیکی با کارهای ساختمانی ارتباط دارند و من به عنوان مترور پروژه می بایست به آن موارد آشنائی کامل داشته باشم.
کنترل پروژه به صورت دقیق در راه سازی و سایر قسمت های عمران نیز صادق می باشد و در اجرای پروژه های عمرانی بایستی در مورد کنترل نقشه ها اهمیّت زیادی قائل شد. در راه سازی کنترل مرتّب نقشه ها هم از نقطه نظر خود نقشه ها و هم از نقطه نظر پیاده کردن صحیح آنها از اهمیّت زیادی برخوردار است، بخصوص پیاده کردن محل پل ها و آبرو ها، در این زمینه هم بار ها پیش آمده، که متوجّه شده ام که پل یا آبرو را خارج از مسیر آن پیاده کرده و اجرا کرده اند، در صورتیکه طبق نقشه اجرا شده است، در این موارد داستان از این قرار اتفّاق می افتد که یا درشروع پروژه نقشه برداری با مقداری تفاوت از محل شروع آغاز می شود، در نتیجه پل و یا آبرو در خارج از محل واقعی خود قرار می گیرد، و یا اینکه اساساً نقشه بردار در پیاده کردن آن اشتباه می کند، بنا بر این کنترل موارد فوق علاوه بر مسؤلین مربوطه بایستی از طریق سیستم کنترل پروژه نیز دقیقاً تحت کنترل بوده باشد.
اصولاً با توجّه به اینکه امکان اشتباه همیشه وجود دارد لذا کنترل دقیق پروژه هم از طرف مسؤلین مربوطه و هم از طرف کنترل پروژه از اهمیّت فوق العاده ای برخوردار است، بخصوص کنترل آشنائی عوامل فنّی به نقشه ها.
