کنترل پروژه؛مهندسی ارزش قسمت ششّم، آموزش گام به گام متره بر آورد، ؛ ۱۲۹ ( ۹۰,

با نام و یاد خدا و برای خدا.

پندار نیک + گفتار نیک + کردار نیک = زندگی نیک.

کنترل پروژه؛ مهندسی ارزش قسمت ششّم؛

۴ – مهندسی ارزش در زمان اجرای پروژه؛

در مقالات گذشته در باره تعریف های مهندسی ارزش، و مهندسی ارزش در زمان پیدایش ایده یک طرح، و در زمان طرّاحی آن ایده، و همانطور در زمان شروع آن طرح بحث گردید. اینک در مورد اجرای طرح و استفاده از مهندسی ارزش در زمان اجرا بحث می کنیم؛

می دانیم که شروع اجرا در پروژه های عمرانی، پس از طرّاحی و بر آورد هزینه و تنظیم برنامه برای تدارکات و همچنین برنامه ریزی برای اجرا، با تجهیز کارگاه آغاز می گردد، با توجّه به اینکه تجهیز کارگاه و محل تجهیز کارگاه و نوع تجهیز کارگاه از اهمیّت زیادی بر خوردار است لذا بایستی در امر تجهیز کارگاه خیلی دقیق و هوشیار بود، تجهیز کارگاه بایستی به نحوی طرّاحی شود، که در طول زمان اجرای پروژه، بتواند پروژه را به نحو احسن ساپورت نماید، تجهیز کارگاه بایستی به حالتی باشد، که آرامش و راحتی گردانندگان پروژه را فراهم نماید، و دسترسی به آن از هرجهت فراهم باشد، در نتیجه استفاده از مهندسی ارزش در طراّحی و اجرای تجهیز کارگاه هم از اهمیّت خاصّی برخوردار می باشد. ناگفته نماند که مهندسی ارزش در تنظیم برنامه نیز بایستی مدّ نظر قرار بگیرد.

در زمان اجرا با توجّه به اینکه با عملکرد، طرف هستیم، یعنی اجرا تنها جنبه مجازی و فکری ندارد، بلکه انجام دادن، مطرح می باشد، لذا در این زمان توجّه و تأمّل و تفکّر و ابتکار، بیشتر مؤثر واقع می گردد، در این زمان هست که می شود زمان اجرا و میزان هزینه ها را کاملاً تحت کنترل در آورد، و برای بهینه کردن آن طرح ریزی کرد.

به عنوان مثال؛ در حدود پنجاه و اندی سال قبل من مسؤل اجرای یک پروژه ساختمانی بودم، البتّه در حالت رسمی من دستیار رئیس کارگاه بودم، ولی در عمل اداره کارگاه با من بود، در زمان اجرا به ماه مبارک رمضان رسیدیم، با توجّه به اینکه همه، روزه، می گرفتند و حتّی خود من هم روزه می گرفتم، لذا به طوریکه معمول بود در ماه رمضان موقع ناهار کارگاه تعطیل نمی شد، و به کار ادامه داده می شد، و در مقابل آخر وقت یک ساعت زود تر تعطیل می گردید، در روزهای اول ماه رمضان من متوجّه شدم، که راندمان کار خیلی افت کرده است، در صورتیکه همه هم به کار ادامه می دادند، البتّه کارگاه کاملاً تحت کنترل من بود، در نتیجه بیشتر دقّت کردم، که چرا افت باز دهی پیدا کرده ایم، متوجّه شدم که بعد از ظهر ها کارگران و بنّا ها با کندی و بی حالی کار می کنند، و این کارشان هم عمدی نیست، بلکه انرژی کمتری دارند، قبلاً در مطالعاتم برخورد کرده بودم که کار ممتّد باز ده کار را کم می کند، لذا در زمان احساس خستگی بایستی کمی استراحت کرد، در نتیجه تصمیم گرفتم، موقع ظهر کار را تعطیل کرده و یک ساعت استراحت بدهم و زمان آخر کار را هم به همان حالت یک ساعت کمتر نگاه دارم، در نتیجه همه را جمع کرده و برایشان تشریح کردم که ظهر ها کارگاه یک ساعت تعطیل می شود، و شما در این یک ساعت فقط بایستی استراحت بکنید، و هیچکس حقّ انجام دادن هیچ کاری به جز استراحت کردن را ندارد، و در صورتیکه به جای استراحت کردن کاری انجام دادید جریمه خواهید شد، و حتّی اجازه نماز خواندن هم ندارید چون روزهای قبل در زمان کار نماز نمی خواندید، با توجّه به فرهنگ آن زمان اکثراً منظور مرا نفهمیدندو در دل خودشان به سادگی و جوانی من خندیدند، و در روز های اوّل به جای استراحت به دنبال یک سری کارهای دیگر رفتند، ومن هم به طور خیلی جدّی جربمه شان کرده و اعلام کردم در صورت تخطّی از این دستور اخراج خواهند شد، در نتیجه مجبور شدند در آن زمان به استراحت به پردازند. ( در اینجا بد نیست کاری را که من در آن کارگاه انجام می دادم یاد آوری نمایم، من در آن پروژه کارهای انجام شده هر روز را برداشت می کردم و مقدار کار انجام شده با نیرو های مربوطه را مقایسه می کردم. ). از روز سوّم همه مجبور شدند در زمان تعطیلی کار فقط استراحت نمایند، نتیجه این کار برای خود من هم باور کردنی نبود، راندمان کار به طور عجیبی بالا رفت، و در بعضی موارد بازده کار از روز های عادی هم بهتر شد، چون افراد استراحت کرده و انرژی از دست داده خود را به دست می آوردند، و بدون اینکه خودشان متوجّه بشوند، خیلی سر حال و راحت کار می کردند، علّت این امر معلوم بود چون در روز های عادی وقتی ناهار می خوردند، در نتیجه تغذیه غلط سنگین می شدند و چندان حال کار کردن نداشتند، منظورم از تغذیه غلط، یکی آب خوردن در بین غذا می باشد که شدیداً باعث سنگینی بعد از غذا می گردد. در آن روز ها من از مهندسی ارزش به روش جدید هیچ اطلاّعی نداشتم، ولی روش مهندسی ارزش را به حالت سنّتی پیاده کرده و نتیجه خیلی خوبی هم گرفتم. البتّه بعد از آن زمان هم در کارهایم این موارد را مدّ نظر قرار می دهم.

در کنترل دقیق پروژه هست که نیاز به مهندسی ارزش احساس می شود، مهندسی ارزش هست که می تواند نقاط ضعف را پیدا کرده و آن را برطرف نموده و زمان اجرا را کم نموده و همینطور هزینه ها را حتّی المقدور پائین آورد، بدون اینکه به کیفیّت کار لطمه ای وارد نماید.