واگذاری پروژه به صورت طرح و اجرا به این شکل است که به جای مدیر پروژه و مهنس مشاور و دستگاه نظارت و پیمانکار، یک تشکیلات انتخاب می شود و پروژه به آن تشکیلات واگذار میگردد..
قرارداد طرح و اجرا بین دو طرف بسته می شود. کارفرما یا صاحب کار و پیمانکار یعنی اجرا کننده.
قرارداد طرح و اجرا هم بایستی کاملاً روشن و گویا باشد. یعنی پیمانکار را مکلّف نماید که کلیّه اکیب های مورد نیاز را داشته باشد. اکیپ هایی از قبیل نقشه برداری، طرّاحی، محاسب، متره برآورد، نظارت، و اجرا کننده. لازم است پیمانکار همه این اکیپ ها را معرفّی نماید و متعهّد شود که وظایف اکیپ ها را در هم ادغام نکند، یعنی دو کار را به یک شخصیّت واگذار نکند. لذا درست این است که خود پیمانکار هم حواسّش جمع باشد و موقع بستن قرارداد، هزینه همه این موارد را دقیقاً ببیند.
از آن جایی ک در جامعه ما اکثراً این موارد به طور دقیق اجرا نمی شود در نتیجه اکثر پروژه های طرح و اجرا با شکست مواجه می گردد. البته شاید علّت این مسئله هم به واگذاری پروژه بدون بررسی های لازم به کمترین قیمت بر گردد.
در قراردادهای طرح و اجرا کارفرما بایستی در انتخاب پیمانکار دقّت لازم را به کار برده و پیمانکاری را انتخاب نماید که توان طرح و اجرای پروژه را داشنه باشد. برای انتخاب پیمانکار از پیمانکارانی دعوت نماید که از وجود گروه های مهندسّی و تخصّصی کامل و کافی برخوردار بوده و تجربه کافی در اجرای پروژه های مشابه داشته باشند. بخصوص پیمانکاری که در اجرای پروژه های طرح و اجرا تجربه داشته و اجراهای قبلی خود را با موفقیّت انجام داده، انتخاب نماید.
در مسیر انخاب پیمانکار مناسب ابتدا باید پیمانکارانی را دعوت نموده و طرح خود را مطرح نماید. از آن ها تعیین روش اجرا و رزومه کاریشان را در خواست نماید. و پس از مطالعه دقیق پیشنهاد روش اجرا و بررسی مدارک و رزومه پیمانکاران یکی از پیمانکارانی که بهترین و روشن ترین روش اجرا را داده و واجد شرایط باشد، انتخاب نموده و پروژه را به آن پیمانکار واگذار نماید.
در زمان انعقاد قرارداد باتوجه به این که رقم قرارداد را نمی توان به راحتی مشخّص کرد، لذا پیش پرداختی در مقابل ضمانتنامه به پیمانکار پرداخت می شود تا پیمانکار طرح را آماده نموده و رقم دقیق هزینه ها را از طریق متره برآورد، محاسبه نموده و به تصویب کارفرما برساند. رقم تصویبی را طیّ صورتجلسه ای به عنوان مبلغ قرارداد تعیین می نمایند.
طرز پرداخت هزینه کار کردها هم بر اساس پیشرفت کار و با صورت وضعییّت های ماهیانه پرداخت می گردد.
همانطور که گفته شد در قرارداد طرح و اجرا بایستی برنامه زمان بندی دقیقی برای اجرای پروژه از طرف پیمانکار داده شود که در آن زمان دقیق آماده نمودن طرح برای اجرا با بر آورد هزینه دقیق آن مشخّص شده باشد. ضمناً برنامه اجرای کارها نیز به طور روشن بایکی از برنامه های کنترل پروژه مشخّص شده باشد.
با توجّه به اینکه اجرای پروژه در زمان تعیین شده از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است لذا بهتر است جریمه سنگیتی برای تأخیرات درنظر گرفته شود و در دوره اجرا نیز به طور جدّی در صورن تأخیر، محاسبه شده و به حساب بدهکاری پیمانکار منظور گردد.
البتّه در مقابل عدم تحویل زمین از طرف کارفرما و یا عدم پرداخت به موقع صورت وضعیّت ها و یا هر نوع تخلفّی از طرف کارفرما نیز جریمه هایی پیش بینی شده و در صورت پیش آمدن محاسبه گردیده و به حساب بستانکاری پیمانکار منظور گردد.( باید توجّه کرد که کارفرما و پیمانکار هردو محترم و با حقوق مدنی یکسان می باشند.)
به هر صورت قرارداد بایستی کامل، روشن و اجرایی تنظیم شده باشد و تعهّد و صداقت و پرهیز جدّی از دروغ و دزدی و پرده پوشی حاکم بر قرارداد و پروژه باشد.
