راهسازی:راندمان (بازده) ماشین آلات. بخش (۶)

راندمان گیری از ماشین آلات: لودر

لودر دستگاهی است که برای خاکبرداری و برداشت و بار گیری خاکهایی که بایستی به جای دیگری حمل شوند مورد استفاده قرار می گیرد. و بیشترین مورد استفاده اش هم برای بار گیری و حمل خاک می باشد. و برای خاکبرداری هم در زمین های خاکی و با سختی کم مورد استفاده قرار میگیرد.

راندمان ماشین: همینطور که در گذشته هم مطرح شد بهتر است که ما راندمان ماشین را در وضع موجود ماشین داشته باشیم و برای این موضوع بهترین حالت این است که کارایی هر کدام از بخشهای ماشین را جداگانه بسنجیم:

۱- برای خاکبرداری مشابه بولدوزر عمل می کنیم یعنی یک منطقه ای را در نظر میگیریم و زمان خاکبرداری و حجم آن خاکبرداری را محاسبه می کنیم و بدین وسیله مقدار متر مکعب / ساعت خاکبرداری دستگاه را به دست می آوریم. البتّه بایستی پارامتر های مربوطه از قبیل میزان سختی زمین کنده شده و امکان مانور ماشین را در نظر داشته باشیم. و اگر راندمان ماشین را در کارنامه اش یادداشت می کنیم با تمام مشخصّات و شرایط یادداشت کنیم تا در زمان کنترل راندمان در زمان کارکردش دچار اشتباه نشویم.

۲- بار گیری خاک های دپو شده: در بار گیری خاک های دپو شده پارامتر هائی که بایستی مراعات شود عبارتند از؛ جهت قرار گرفتن کامیون کمپرسی نسبت به محل دپو خاک  و همینطور موقعیّت دستگاه لودر برای مانور جهت بار گیری و تخلیه به کامیون که از اهمیّت زیادی بر خوردار می باشد. البتّه راننده های وارد و با تجربه، خودشان موقعیّت ها را طوری ترتیب می دهند که به طور طبیعی زمان بار گیری و سلامت بار گیری را به همراه داشته باشد. ولی اگر راننده ناشی باشد بار را در کامیون طوری تخلیه می کند که ضربه غیر متعارف به کامیون وارد می کند که باعث استهلاک سریعتر کامیون می گردد، و همینطور  به طرز قرار گرفتن کامیون نسبت به محل دپو و طرز حرکت و مانور دستگاه توجّه نمی کند، در نتیجه راندمان دستگاه را پائین می آورد و در بار گیری هم ناموفّق عمل می کند و احتمالاً در پر کردن حجم کامل کامیون هم درست عمل نمی کند. مسئله بعدی که در بار گیری و حمل حائز اهمیّت است کنترل دقیق مقدار خواب لودر می باشد. یعنی تعداد کامیون و فاصله حمل خاک ها باید طوری تنظیم شود که دستگاه معطّل نماند و مرتّب در حال بار گیری باشد. ضمناً باید توجّه کرد که بار گیری به نسبت نوع خاک و یا سنگ متفاوت می باشد.

با توجّه به موارد فوق می توان راندمان کارکرد لودر را با یادداشت کردن مقدار حجم حمل و ساعت کار آن که بهتر است در چند ساعت متوالی و یا در یک روز کامل  باشد، به دست آورد و در کارنامه ماشین یاد داشت نمود. توجه شود دستگاه در بار گیری و حمل خاک و یا سنگ، جداگانه راندمان گیری گردد. چون مقدار حجم سنگ بارگیری شده نسبت به حجم خاک بار شده معادل حدود ۶۵% تا ۷۵% می باشد، به نسبت بزرگی و کوچگی سنگ ها. مطلب دیگری که در بار گیری و حمل سنگ بخصوص سنگ های درشت قابل توجّه است این است که اصولاً سنگ های درشت در موقع تخلیه به در عقب کامیون گیر می کند و مانع تخلیه می گردد. لذا در حمل سنگ های درشت بایستی در عقبی کامیون را باز کرده و از کامیون جدا نمود، در نتیجه مقدار حجم سنگ بار شده کمتر می گردد.

کنترل راندمان دستگاه؛ در زمانهای کار کرد ماشین با توجّه به راندمان ثبت شده در کارنامه ماشین و با توجّه به موارد توضیح داده شده در بالا می توان راندمان آن را کنترل کرد.

توضیح اینکه؛ برنامه ریزی برای حمل خاک و یا سنگ با در نظر گرفتن فاصله حمل از محل دپو تا انبار تخلیه و تعداد کامیون ها و سرعت حرکت کامیون ها و زمان رفت و برگشت آنها باید طوری باشد که نه کامیون ها برای بار گیری خیلی معطّل شوند و نه دستگاه لودر معطل برگشت کامیون ها بماند. و هیچ کدام معطّل آن یکی نباشد.

به امید خدا در بخش های بعدی در باره راندمان سایر دستگاه های راهسازی بحث خوهیم داشت.