با نام و یاد خدا و برای خدا.
پندار نیک + گفتار نیک + کردار نیک = زندگی نیک.
سامان دهی رود خانه ها؛
در گام ۱۴۴ در رابطه با سامان دهی رودخانه های بی آب و مسیل ها مطالبی مطرح گردید، بخصوص در رابطه با بهره برداری از معادن مسیر رودخانه اعم از مصالح شن و ماسه یا کانی ها که از منشأ رودخانه منتقل می شوند، همینطور بهتر است خود مسیر رودخانه نیز زمین شناسی شده و احیاناً معادنی در زیر رودانه باشد کشف گردد. در این زمینه خاطره ای دارم که طرح آن خالی از لطف نیست؛ در سالهای ۱۳۴۵ یا ۱۳۴۶ پروژه کوچکی را در جیرفت کرمان که ساختمان یک بانک بود سرپرستی می کردم، یک روز در کارگاه بودم که یک کامیون ماسه آوردند، وقتی به این ماسه دقّت کردم احساس کردم این ماسه یک حالت خاصّی دارد و به نوعی وارفته است و دانه بندی آن به حالت خاصّی بود، در عین حال دانه های زرد رنگی هم دیده می شد، بدون اینکه در این مورد با کسی حرف بزنم به معمار کارگاه گفتم مقداری از این ماسه را به منزل بیاورد، در آن لحظه از ذهنم گذشت که ممکن است این ذرّات طلا بوده باشد، وقتی موقع شب آن شن و ماسه را بر رسی کردم متوجّه شدم که با توجّه به حالت آن دانه ها طلا نیستند، البتّه این دانه ها خیلی زیاد بودند، در کارگاه سراغ محل معدن این شن و ماسه را سؤال کردم و معلوم شد که آن ها را از یک رودخانه می آوردند، سراغ رودخانه را گرفته و از آن رودخانه بازدید کردم، خیلی جالب بود، انگار در تمام کف رودخانه ذرات طلا پاشیده اند، و کف رودخانه یک منظره زیبائی داشت، من نتواستم ماده آن ذرّات را تشخیص دهم، لذا مقداری از آن را با خودم به طهران آوردم تا به آزماشگاه بدهم تا نوع آن مواد را مشخّص نمایند، در این زمان کارها و موقعیّتی پیش آمد که من فرصت این کار را پیدا نکردم و آن شن و ماسه را به یکی از دوستانم دادم که ایشان این کار را انجام دهند، و چون پروژه بزرگی در تبریز پیش آمد که وقت مرا کاملاً پر می کرد، در نتیجه سرنوشت آن شن و ماسه به بوته فراموشی سپرده شد، متأسّفانه من فرصت پیگیری و شناخت آن مواد و مرکز آن را پیدا نکردم مسلمّاً آنها از یک کوهی که معدن اصلی آنها بوده به این رودخانه منتقل شده بودند، و یا به چه ترتیبی و از کجا پیدا شده بودند برای من نامعلوم ماند و بعد از آن هم نفهمیدم کسی این موضوع را پیگیری کرد یا تحقیقاتی در این زمینه انجام گرفت یانه، به هر صورت آنچه که مسلّم هست، این است که کشور ما سرزمین عجیبی است هر نقطه آن منابع عظیمی از مواد مختلف را دارد که متأسفانه آنطوریکه باید و شاید شناسائی نمی شود، و ای بسا مواد خیلی گرانبهائی که در راه سازی ها و غیره جابجا می شوند، ولی هیچگونه توجّه و استفاده ای از آنها نمی شود، البتّه من بدینگونه موارد خیلی برخورد کرده ام، لذا بهتر است در سامان دهی رودخانه ها به این مسئله توجّه شده و نوع خاک کف رودخانه ها شناسائی شده و از وجود آنها به نحو احسن استفاده شود. بخصوص خاک رس و خاک زراعتی کف رودخانه برداشت شده و بهره برداری شود. ناگفته نماند که این موارد نیاز مبرم به بر رسی های دقیق از مسیر رودحانه داشته و ثبت آنها در شناسنامه رودخانه را دارد.
در سامان دهی رودخانه ها به رودخانه های کم آب می رسیم، سامان دهی این رودخانه هاهم موارد مربوط به خودش را دارد از قبیل روان سازی مسیر آنها با لایروبی، ایجاد حوضچه ها با ایجاد دیواره و سد های کوچک برای استفاده بیشتر از آب آنها در زمان جاری شدن سیل، ایجاد پل های مورد نیاز در مسیر روندگان ( انسان و حیوانات و ماشین آلات ) که هائل های طرفین رودخانه را از بین نبرند، در بعضی موارد تغییر مسیر دادن موقتّی آن ها و برداشت شن و ماسه موجود آنها و یا سایر مقاصد خاصّ، و بر رسی دائم آنها از نظر سالم بودن حائل های طرفین آنها، و باز بودن کامل تمام مسیر. و در نهایت ساحل سازی اینچنین رودخانه ها که در بحث ساحل سازی به آنها خواهیم پرداخت، انشاءالله.
با اینکه این مطالب در این قسمت، یعنی آموزش گام به گام متره بر آورد مطرح می شود، ولی میدانیم که متره بر آورد همه این موارد مشابه سایر کارهای عمرانی می باشد، و مطلب خاصّی در این رابطه با متره بر آورد وجود ندارد، ولی یاد آوری و آگاهی در این موارد مورد نیاز هست، به همین دلیل این موارد مطرح می گردد.
